Gốc tự do là một trong những căn nguyên gây nên lão hóa và một số chứng bệnh nguy hiểm ở người. Vậy quá trình hình thành nên gốc tự do thế nào? Vai trò của crocin – chất chống oxy hóa tự nhiên ra sao? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
I. Quá trình hình thành và tác động của gốc tự do
Một chiếc đinh bị gỉ hay một quả cà chua bị hỏng là bởi chúng đã bị oxy hóa. Con người cũng vậy. Quá trình oxy hóa xảy ra do sự gia tăng của các yếu tố có hại bên ngoài như ánh nắng, môi trường ô nhiễm, phóng xạ, điện từ… và quá trình trao đổi chất bên trong cơ thể (nội sinh) gặp vấn đề. Các phân tử trong cơ thể bị mất cân bằng, làm gia tăng các gốc tự do và giảm các chất chống oxy hóa dẫn đến việc phá hủy các đại phân tử của tế bào gây ra các loại bệnh tật.
Phân tử ở trạng thái cân bằng -> Phân tử bị tác động trở thành gốc tự do -> Phân tử có trong chất chống oxy hóa dư electron giúp cân bằng các gốc tự do
Bởi vậy mà gốc tự do được xem như là nguyên nhân chính dẫn đến sự lão hóa cơ thể gây ra nhiều vấn đề bệnh tật cho cơ thể, và cũng làm xuất hiện các dấu hiệu lão hóa trên da.
| Một số bệnh phổ biến do oxy hóa gây ra | |
| Ở não như bệnh ung thư não, đau nửa đầu, thoái hoá thần kinh, đột quỵ | Ở mắt như bệnh thoái hoá võng mạc, đục thủy tinh thể, thoái hoá điểm vàng |
| Ở da như lão hoá da, viêm da, vẩy nến | Ở hệ miễn dịch như viêm nhiễm mãn tính, bệnh lupus, viêm đường ruột, các rối loạn tự miễn |
| Ở tim như xơ hoá cơ tim, thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, suy tim, cao huyết áp | Ở các mạch máu như tái hẹp lòng mạch, xơ vữa mạch máu, rối loạn chức năng tế bào nội mô, cao huyết áp |
| Ở phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi, hen phế quản, dị ứng | Ở thận như bệnh viêm cầu thận, thải ghép thận, thận mãn tính |
| Ở khớp như thoái hoá khớp, thấp khớp, viêm khớp vẩy nến | Đa cơ quan như bệnh tiểu đường, lão hoá, các bệnh mạn tính khác… |
Tuy nhiên, quá trình oxy hóa là không thể tránh khỏi, lúc này cần tăng cường các chất chống oxy hóa để bảo vệ cơ thể. Các chất này có thể trung hòa và ổn định các gốc tự do. Tránh cho chúng gây hại tới các tế bào. Ở một mức độ nào đó, chất chống oxy hóa có thể hạn chế những thiệt hại gây ra bởi gốc tự do.
II. Crocin – Chất chống oxy hóa tự nhiên
Crocin là một hợp chất hóa học carotenoid được tìm thấy trong hoa nghệ tây, là chất chịu trách nhiệm chính cho màu sắc của sợi nhụy saffron. Ngoài ra, đây cũng được xem là một chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Vì vậy theo các tài liệu của Thư viện Y khoa Hoa Kỳ, Crocin có tác động hiệu quả tới việc ngăn ngừa các gốc tự do gây hại cho cơ thể.
Về mặt hóa học, crocin là chất diester được hình thành từ gentiobiose disaccharide và crocetin axit dicarboxylic. Khi được phân lập như một hợp chất hóa học tinh khiết, nó có màu đỏ đậm và tạo thành các tinh thể có nhiệt độ nóng chảy là 186°C. Khi hòa tan vào nước, crocin tạo thành dung dịch màu vàng (hơi ngả cam).
Crocin là chất chịu trách nhiệm chính cho màu sắc của sợi nhụy saffron, giúp sợi nhụy có màu đỏ đẹp mắt và đem lại nhiều lợi ích cho con người
III. Vai trò của crocin trong chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp
Các chất chống oxy hóa có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe và sắc đẹp. Đặc biệt là chống lại quá trình oxy hóa dẫn đến hình thành gốc tự do có hại cho cơ thể. Từ đó giúp làm chậm quá trình lão hóa cũng như hạn chế các chứng bệnh gây ra bởi gốc tự do như bệnh ung thư cũng như bệnh ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch. Crocin cũng giúp giảm chứng mất ngủ cùng một số hiện tượng như stress, rối loạn thần kinh,….Hỗ trợ cải thiện nhận thức và khả năng ghi nhớ;…..
Crocin đem lại rất nhiều lợi ích với sức khỏe và sắc đẹp, cụ thể như sau:
Sắc đẹp
Vai trò làm đẹp da của crocin là sự tổng hợp của các tác động chống viêm, chống oxy hóa, chống lão hóa, ngăn ngừa hình thành mảng sắc tố da và giữ ẩm.
Hạn chế lão hóa sớm tế bào
Các tác động từ môi trường tích lũy hàng ngày gây tổn thương các tế bào da, các tổn thương này là những biến đổi trong cấu trúc protein của từng tế bào, khi quá trình viêm tích lũy sẽ góp phần gây lão hóa sớm tế bào. Các nghiên cứu cho thấy crocin tác động lên hệ miễn dịch (làm tăng khả năng đáp ứng miễn dịch), do đó làm giảm hiện tượng quá mẫn, gián tiếp hạn chế lão hóa sớm tế bào.
Chống oxy hóa, ngăn ngừa xuất hiện các nếp nhăn, sạm nám trên da
Crocin có khả năng trung hòa các gốc tự do, khiến các gốc tự do không còn khả năng gắn kết với những cấu trúc ổn định và trở thành dạng trung hòa, sẽ được thải ra khỏi tế bào. Ngoài ra, crocin còn hấp thu tia cực tím, giúp giảm thiểu tác động của tia cực tím tới quá trình lão hóa da. Nhờ đó ngăn ngừa được sạm nám trên da, đồng thời giảm thiểu nếp nhăn trên da.
Giữ ẩm, giúp da căng bóng
Tác động giữ ẩm và tăng sinh tế bào của crocin đã được ứng dụng trong công nghiệp làm đẹp qua các sản phẩm mỹ phẩm của những thương hiệu nổi tiếng như YSL, Dr. Saffron. Crocin cũng giúp giữ ẩm và cải thiện vẻ mịn màng săn chắc của làn da.
Sức khỏe
Crocin cũng đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe như:
- Cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp ngủ ngon, an thần, giảm stress mệt mỏi
- Hỗ trợ cải thiện các rối loạn thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và Parkinson, giúp điều trị tình trạng trầm cảm nhẹ.
- Với chị em phụ nữ, crocin giảm tình trạng mệt mỏi, đau bụng khó chịu tiền kinh nguyệt, giảm mụn liên quan đến nội tiết.
- Đối với người bị huyết áp cao, crocin có hiệu quả điều hòa huyết áp, ổn định tim mạch
- Crocin là một tác nhân hạ mỡ máu hiệu quả, giảm Cholesterol thông qua việc ức chế sự hấp thụ chất béo và cholesterol trong chế độ ăn uống.
- Crocin trong saffron đem lại hiệu quả tốt trong việc thải độc, giảm tình trạng dị ứng, và đặc biệt tốt với những người thường xuyên sử dụng đồ uống có cồn, giúp nhanh chóng giải rượu, hạn chế cảm giác choáng váng mệt mỏi sau khi uống bia rượu.
- Tăng cường hệ hô hấp, cải thiện miễn dịch, phòng ngừa các bệnh cảm lạnh, cúm mùa, ho và đau họng
- Các nghiên cứu cũng chỉ ra crocin cực kỳ có lợi có sinh lý cả nam và nữ, giúp chuyện phòng the thăng hoa hơn
IV. Crocin trong nhụy hoa nghệ tây
Crocin trong sợi nhụy hoa nghệ tây là α-crocin (một sắc tố carotenoid có thể chiếm hơn 10% khối lượng của saffron sau khi sấy khô) và là một chất chống viêm, chống oxy hóa tự nhiên. Hoạt chất crocin rất quý hiếm và gần như chỉ có trong nhụy hoa nghệ tây.
Trong saffron có chứa nhiều hoạt chất Crocin – Chất chống oxy hóa mạnh
Tuy nhiên, hàm lượng Crocin trong mỗi dòng saffron là không giống nhau. Theo chứng chỉ ISO 3632 (Tiêu chuẩn duy nhất trên thế giới đánh giá chất lượng saffron), những dòng saffron cao cấp, chất lượng nhất sẽ phải có mức Crocin đạt từ 220 trở lên.
Hiện nay, Saffron SALAM đang là dòng saffron cao cấp nhất với hàm lượng Crocin đạt ở mức từ 270 trở lên. Tại Việt Nam, Saffron VIETNAM là đơn vị phân phối độc quyền dòng sản phẩm chất lượng này. Ngoài ra, Saffron VIETNAM cũng là đơn vị cung cấp đa dạng các dòng saffron chất lượng, được nhập khẩu chính ngạch từ Iran. Chỉ với mức giá 99.000đ – 450.000đ, khách hàng đã có thể mua được saffron của những công ty sản xuất và xuất khẩu saffron lớn nhất thế giới như Gohar, Edman Company.